Het is inmiddels twee maanden geleden dat ik een lange afstandswandeling heb gedaan. Vanwege de strengere lockdown ben ik vanaf eind december 2020 tot eind februari 2021 vooral in Rotterdam gebleven voor wandelingen. Maar het gaat weer kriebelen en ik verneem ergens dat de eerste grutto’s van het jaar gesignaleerd zijn in een weide net boven de Zaanse Schans. Laat ik daar net een lang verwachte wandeling op het oog hebben, en nog wel op het Trekvogelpad! De wandeling begint dus bij de Zaanse Schans via een aanlooproute. Ik pik de officiële route op net buiten Wormer. Ik loop vervolgens via de polder Engewormer, het Jagersveld en het Oostzanerveld naar natuurgebied het Twiske. Halverwege het Twiske staak ik mijn wandeling en neem de bus terug vanaf Den Ilp.


Zaanse Schans

Ik ben alweer vroeg op weg richting de Zaanse Schans. Normaal gesproken gaat er een trein vanuit Rotterdam rechtstreeks naar de Zaanse Schans. Heel handig zo zonder overstappen, maar uitgerekend vandaag zijn er weer werkzaamheden. Daardoor moet ik bij Zaanstad uitstappen en twee haltes verder reizen met een vervangende bus. Het duurt net iets langer dan gewoonlijk, maar toch ben ik er nog binnen anderhalf uur.

Vanaf station Zaandijk Zaanse Schans loop ik richting de molens. Een zweem van cacao, mij al bekend in de vorige wandeling, komt me tegemoet. Ik loop eerst door de Stationsstraat en ga vervolgens linksaf de Lagedijk op. Verderop komen de eerste Zaanse huisjes en molen in zicht.

Doordat ik zo vroeg ben, heb ik ook weer de kans om molens bij zonsopkomst te fotograferen. Nu niet bij Kinderdijk zoals eerder zonder succes, maar van de andere beroemde molens. Het is een heldere ochtend, dus grote kans dat het nu gaat lukken.

De eerste molen torent hoog op een groengekleurde stelling boven me uit. Dit is meelmolen de Bleeke Dood. Deze hoort niet bij de Zaanse Schans, maar staat er schuin tegenover in Zaandijk. Ik vind deze molen al prachtig en dan moeten de andere molens nog komen!

Meelmolen de Bleeke Dood
Meelmolen de Bleeke Dood

Net na de molen ga ik naar rechts de Julianabrug op. Vanaf de brug zijn links meteen verschillende molens op een rijtje te zien. Ze steken mooi af bij de lichtblauwe hemel. Nu heb ik toch mijn zonsopkomstfoto’s met molens 🙂. Rechts van de brug staat ook een molen, maar deze krijg ik lastiger op de foto, want ik kijk tegen de felle zon in.

Na de brug ga ik naar links en loop Zaanse Schans in. Ik ben meteen weer verliefd op de houten gevels van de Zaanse huisjes die er staan. Gewoonlijk is hier van alles te doen en te beleven: musea, horeca en allerlei oud-Hollandse winkeltjes en ambachten. Ook kun je verschillende molens bezichtigen. Nu is alles gesloten. Dat komt doordat ik heel vroeg ben, maar uiteraard ook door de coronamaatregelen. Ik kan nu wel op mijn gemakje rondkijken en hoef geen hordes toeristen te ontwijken.

Net voordat het deel met de molens begint, neem ik even een pauze en geniet van het uitzicht. Tegenover mij zit een zilverreiger in de sloot een maaltje te zoeken. Zilverreigers zie je meestal alleen ver weg in een weiland en als je dichterbij komt zijn ze alweer gevlogen. Maar deze zit vlakbij en ik kan zowaar foto’s van hem maken.


Molens en vogels

Na mijn pauze is het eindelijk tijd om langs de molens te wandelen. Allereerst langs specerijmolen de Huisman en vervolgens is houtzaagmolen de Gekroonde Poelenburg aan de beurt. Het leuke aan deze molens is dat ze allemaal anders zijn en ook verschillende functies hebben.

Houtzaagmolen de Gekroonde Poelenburg
Houtzaagmolen de Gekroonde Poelenburg

Ik loop verder over het voetpad langs de molens. Rechts van mij zijn weilanden te zien. Zouden hier nou die grutto’s zitten? Ik tuur in de verte en zie wel vogels op stelten, maar ik kan niet onderscheiden welke vogels het zijn. Toch maar een keer een verrekijker kopen…

Op het pad voor me zitten wel vogels die ik herken. De oude, vertrouwde meerkoet is van de partij, maar ook scholeksters scharrelen voor me uit. Weer een vogel die ik aan mijn lijstje kan toevoegen.

Scholekster
De scholekster is een zwart-witte steltloper met een oranje-rode snavel en roze poten. Deze broedvogel komt veel voor in Nederland, vooral langs de kust en in veenweidegebieden. Een leuk weetje is dat ze soms op platte daken met veel kiezels broeden. De eieren en de kuikens lijken erg op de kiezels en zijn daarom goed beschut tegen predatoren. Ook is het vaak onveilig voor de vogels om op de grond te broeden.

Bron: Vogelbescherming

Ik heb pas twee molens gehad en er komen er nog meer. Zo loop ik langs verfmolen de Kat, oliemolen de Zoeker en houtzaagmolen het Jonge Schaap. Op het dak van elk gebouw naast de molen is een paaltje bevestigd met daar een klein molentje erop. Op het kleine molentje staat de naam van de grote molen.

Oliemolen de Zoeker en houtzaagmolen het Jonge Schaap
Oliemolen de Zoeker en houtzaagmolen het Jonge Schaap

Inmiddels ben ik bij de molen zonder wieken aangekomen. Dit is voormalig oliemolen de Os en alleen de romp is nog over. Ondertussen is de zon hoger aan de hemel en geeft nog steeds een gouden gloed over de molens. Wat vind ik het toch bijzonder om bij de opkomende zon te wandelen! Het is echt het vroeg opstaan waard.

Nog twee molens te gaan: houtzaagmolen het Klaverblad en oliemolen de Bonte Hen. Ik ben blij dat ik deze aanlooproute heb gedaan. Dit is echt een aanrader als je het Trekvogelpad gaat wandelen. Na een laatste blik op de molens en de felle zon wordt het weer tijd om verder te gaan met de route.

De weg buigt af naar rechts langs de drassige weilanden. Ik blijf kijken of ik misschien de grutto’s kan vinden. Ik ben niet de enige, er rijdt een man op een fiets voorbij met een verrekijker en ook langs het weiland staat iemand door een verrekijker te turen. Ik heb geen verrekijker, dus ik wandel door.


Andere wandelgids over dezelfde regio


Drassig grasland ten noorden van Zaanse Schans
Drassig grasland ten noorden van Zaanse Schans

Engewormer

Verderop sla ik linksaf de Engewormer op. Dit is de naam van de weg, maar ook van het dorpje en de polder waar ik de komende kilometers doorheen loop. Vlakbij de Bartelsluis ga ik rechtsaf. Je kunt zien dat het de afgelopen week erg koud is geweest. Op plekken met weinig zon ligt nog ijs en sneeuw.

Links van mij zijn de woonwijken van Wormer te zien. De weilanden ervoor zijn ook drassig en als ik goed kijk kan ik kieviten onderscheiden. Aan de rand van Wormer, het punt waar de officiële route verder gaat, neem ik bij het bruggetje een pauze.

Na een paar minuten ga ik verder over de Engewormer. Ik loop langs boerderijen en uitgestrekte polders met vele slootjes. Op dit deel van het Trekvogelpad kom ik veel vogels tegen, zoals futen, smienten en verschillende soorten ganzen. Hieronder zie je het lijstje van vogels die ik tijdens deze wandeling ben tegengekomen. De grutto heb ik er ook bijgezet, ondanks dat ik er niet helemaal zeker van ben. Later ben ik deze soort 100% zeker tegengekomen. Hetzelfde geldt voor de kluut.

Dit keer ben ik de volgende vogels tegengekomen:
Vogels gezien tussen Zaanse Schans/Wormer en Den Ilp
✔ Blauwe reiger✔ Holenduif✔ Kokmeeuw✔ Spreeuw
✔ Ekster✔ Houtduif✔ Kolgans✔ Toendra-rietgans
✔ Fazant✔ Huismus✔ Kuifeend✔ Vlaamse gaai
✔ Fuut✔ Kauw✔ Meerkoet✔ Waterhoen
✔ Grauwe gans✔ Kievit✔ Nijlgans✔ Wilde eend
✔ Grote Canadese gans✔ Kleine rietgans✔ Rood-borst✔ Zilvermeeuw
✔ Grote bonte specht✔ Kluut✔ Schol-ekster✔ Zilverreiger
✔ Grutto✔ Knobbel-zwaan✔ Smient✔ Zwarte kraai

Omdat ik tijdens deze wandeling zoveel vogels ben tegengekomen heb ik een soort compilatie gemaakt in een illustratie van de meest bijzondere soorten. Welke vogels herken jij? Laat het achter in de reacties, als je het weet.

Illustratie vogels bij de Zaanse Schans
Illustratie vogels bij de Zaanse Schans en Engewormer

Ik loop langs het water dat schittert in de zon. De Engewormer gaat over in de Ringdijk en ik zie in de verte weer een molen opdoemen. Dit keer geen Hollandse maar een Amerikaanse windmolen, deze heeft de naam Herkules.

Aan het eind van de Ringdijk moet ik een drukke weg oversteken, om vervolgens rechtsaf een woonwijk van Zaandam in te lopen.


Jagersveld en Oostzanerveld

Al snel ben ik de woonwijk weer uit en ben bij het recreatiegebied het Jagersveld aangekomen. Tot nu toe ben ik alleen fietsers en hardlopers tegengekomen, maar hier is het al wat drukker met wandelaars. Ik loop over slingerpaadjes door het Jagersveld en langs de Jagersplas. In de kale bomen zie ik nog een Vlaamse gaai en een grote bonte specht. Weer twee vogels om op mijn lijstje te zetten.

Ik kom steeds dichterbij de snelweg en moet daar ook onderdoor. Via een grote lus over het fietspad loop ik eerst langs de snelweg om daarna over het viaduct een treinspoor over te gaan. Op het viaduct heb ik een fenomenaal uitzicht over het Oostzanerveld. Ik heb begrepen dat je via een gat in een hek een stukje van de lus kan afsnijden. Je moet dan wel via de helling het viaduct op. Dit heb ik zelf niet opgemerkt en ben gewoon over het fietspad gegaan. Maar vanaf het viaduct kan ik wel aan de andere kant via een soortgelijk paadje de helling weer af.

De volgende paar kilometers loop ik over het fietspad langs het spoor aan mijn linkerkant en met een prachtig uitzicht aan mijn rechterkant. De route buigt af naar rechts en ik passeer een paar huizen. In de heg langs het pad zitten groepjes huismussen te kwetteren. Al gauw moet ik een bruggetje over en ben ik bij natuur- en recreatiegebied het Twiske.


Het Twiske

Tot nu toe heb ik alleen over verharde paden gelopen, maar nu komt daar verandering in. Ik ga via een hekje het natuurgebied in. Ik wandel over slingerpaadjes met uitzicht op graslanden en veel waterplassen. Ik geniet met volle teugen. De vogels, met uitzondering van wat ganzen, houden zich koest. Het is al later in de ochtend en de vogels fluiten en zingen dan niet meer zo veel.

Het Twiske
Het Twiske is een natuur- en recreatiegebied ten noorden van Amsterdam en ten oosten van de Zaanstreek. Het recreatiegebied is 650 hectare groot en strekt zich uit rondom de Stootersplas. In het westen en zuiden is het vooral goed toeven voor de recreant met zwemstrandjes, speeltuinen en watersportmogelijkheden. Het noorden en oosten van het gebied is ingericht voor de natuurliefhebber. De route van het Trekvogelpad loopt door een groot gedeelte van het Twiske.

Bron: Wikipedia

Aan de hekjes en de veeroosters kan ik zien dat ik runderen kan tegenkomen. En dat is ook het geval. In de verte zie ik een er een paar staan, dus daar durf ik nog wel langs. Maar als ik dichterbij kom zie ik dat rechts een voederplaats is en er toch wel meer runderen staan dan ik dacht. Ik durf er niet langs en besluit om via het fietspad langs het Twiske om de kudde heen te lopen. Verderop kan ik de wandelroute weer oppikken. Dus ik loop weer terug naar het hekje. Verderop bij een andere toegang, zie ik waar ik langs had moeten lopen en maak snel een foto (als bewijs 🙂). Ik ben blij dat ik omgelopen ben, want er zijn best wel wat koeien. Alhoewel, er komen twee andere wandelaars voorbij die gewoon tussen de runderen doorlopen. Ze kijken niet op of om. Wat ben ik toch een angsthaas af en toe!

Het volgende deel door het Twiske is heel anders dan eerder. Nog meer uitzicht over plassen, maar ook meer zompige velden met bomenpartijen en struiken. Vlakbij een grote plas is een vogelkijkscherm. Op een informatiepaneel staat welke vogels hier te vinden zijn. Ik gluur door de gaten in het scherm, maar natuurlijk is er geen vogel te bekennen.

Na nog een aantal kronkelpaadjes ben ik halverwege het Twiske en bij mijn eindpunt voor vandaag. Parallel aan het natuurgebied ligt het plaatsje Den Ilp, vanuit daar kan ik met de bus terug naar huis. De volgende keer vervolg ik de route door het prachtige natuurgebied.


Eindoordeel

Wat kan Nederland toch mooi zijn, dit was absoluut weer een wonderschone wandeling! Ik heb het geen seconde saai gevonden. Het is wel aan te raden om de aanlooproute via de Zaanse Schans vroeg in de ochtend of tijdens een pandemie te doen 😉. Dan zijn er geen busladingen toeristen en kan je op je gemakkie alle molens bekijken. De molens bezichtigen, als je daar interesse in hebt, is dan wel wat lastiger.

De gedeeltes door Engewormer, het Jagersveld, het Oostzanerveld en het Twiske waren tevens prachtig. En al deze plekjes kun je binnen een paar uur via het Trekvogelpad bezoeken!

Meer info:

Route: Etappe 4 LAW 2: Trekvogelpad
Waar: van Zaanse Schans naar Den Ilp, Noord-Holland.
Aantal km: +/- 17 km
Datum gewandeld: 26 februari 2021
Materialen illustraties: Kleurpotloden voor het kaartje en aquarelverf voor de andere illustraties
Aantal sterren: ⭐⭐⭐⭐⭐
Wandelgids:

Pin deze wandeling

Pin Wonderschone wandeling Trekvogelpad Zaanse Schans - Den Ilp
Pin Wonderschone wandeling Trekvogelpad Zaanse Schans – Den Ilp

ColourFlux Studio maakt gebruik van zogenaamde affiliate links. Als je een product koopt via de link in een advertentie, ontvangt ColourFlux Studio een klein bedrag. Er zijn geen extra kosten aan verbonden voor de koper.


Terug naar Blog